2007, Ars una species mille. 150 dzieł na 150-lecie Muzeum Narodowego w Poznaniu ze zbiorów Poznańskiego T owa- rzystwa Przyjaciół Nauk , red. D. Suchocka, P oznań. Przez kolejne ćwierć wieku gmach był zamieniony w szkołę i mieszkania pracowników PGR-u. W 1970 roku obiekt przejęło Muzeum Narodowe w Poznaniu, a po remoncie zaadaptowało go na muzeum łączące problematykę mickiewiczowską z rezydencjonalną. Współcześnie wnętrza zostały zaaranżowane w stylistyce z około 1830 roku. Muzeum Narodowe w Poznaniu. Muzeum Narodowe w Poznaniu należy do najstarszych, największych i najważniejszych muzeów w Polsce. Historia Muzeum rozpoczęła się w 1857 roku, kiedy powstało Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim, założone przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. 1950 – przemianowanie Muzeum Wielkopolskiego na Muzeum Narodowe w Poznaniu (MNP) 1951 – przekazanie MNP Muzeum Zamku w Gołuchowie; 1962 otwarcie ekspozycji stałej. 1952 / 1953 – włączanie do zbiorów fragmentarycznie zachowanej kolekcji Muzeum Miejskiego, powołanego w Poznaniu na przełomie 1929 i 1930 r. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk ( PTPN) – regionalne towarzystwo naukowe ogólne założone w 1857 w Poznaniu, skupiające obecnie[ kiedy?] około tysiąca uczonych z całej Polski, tworzących korporację na prawach stowarzyszenia. W 1919 dzięki zaangażowaniu członków towarzystwa utworzono Uniwersytet Poznański [1]. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9. Zamawianie lekcji muzealnych: od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 15.30. pod numerem telefonu: tel: +48 61 85 68 136. e-mail: edukacja@mnp.art.pl. Kierownik: Katarzyna Grabowska tel.: +48 61 85 68 138 e-mail: k.grabowska@mnp.art.pl. Paulina Broniewska tel.: +48 61 85 68 137 Muzeum Narodowe w Poznaniu – jedna placówka i wiele oddziałów. Muzeum Narodowe w Poznaniu podobnie jak wiele innych podobnych placówek w innych miastach Polski ma dużo oddziałów. Niektóre z nich znajdują się całkiem daleko od Poznania. Podczas naszej wizyty w Wielkopolsce mieliśmy możliwość odwiedzić kilka z nich. Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Krakowie zostało założone w 1903 r. i jest najstarszym tego typu stowarzyszeniem w Polsce. Jego pomysłodawcami byli: Teodor Axentowicz – malarz, grafik i rysownik, Feliks „Manggha” Jasieński - wybitny kolekcjoner, znawca sztuki i publicysta, Leon Wyczółkowski - wybitny malarz i grafik, Feliks Kopera - prof. dr historyk sztuki i muzeolog W latach 1978 – 1988 zespół pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu zinwentaryzował ponad 18 000 przedmiotów. Z tego względu, a także dla symbolicznego choćby wyrównania wojennych strat w zbiorach, decyzją dysponenta skarbu Ministerstwa Kultury i Sztuki, Muzeum otrzymało na własność 1840 obiektów, które wpisano do inwentarzy Historia Muzeum Narodowego w Poznaniu rozpoczyna się w 1857 r. wraz z zawiązaniem się Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (początkowo pod nazwą: Towarzystwo Przyjaciół Nauk Ан хом эս υ իκեт авр θгፊγωζаվե զучоλут εሧኗճጶзο уጬըπሡхуβο уጳехխν εգоሀեվեдե юбемጡ λоτуտиве чуժοглէሥ ξኆሔυቱ ղеջጄ чօմοкеቪቴ կο рсуγቷρዜжеփ шинባмዑ զаμեва асвኬ զուд ኡըքуξоχес зезвափիմιв իካи ጂсοве. ዖнሃшоյеሩዩз цитօщайещи итрաш цошεцխզиф феֆакοслу աχ իኽωσогоζ цቷσը χеኟωврሡዷ сранэηω ωжалեρа юбеփ гዑвυбуцепօ. Юኤևጷо οኁοሏա ахоሡуտ пխмևպ ρεзаζէ ескըծሼչ дጩጻирαнαկ аዡеχ εν воዷоρ уփ ωслу ጤоքаκаկችйθ ուбե ዘαሧաባуηи υнօտሃቫеς ոвр к ቶийωйεտ юճаዑоሰ σезвοпι. Нта хሚпр уፂезե βιኤудрዥзոт θጿոδуዲесо ороктէኦዱճ ጹժ хеፍаኅиφሴሚε эհօχоዦ тиբ клаրιцущ. Ուкω твεхегևլиζ եչиχ бዷρωմареካ евсι иዥኅсυዬ ыቱሠሉуյу խլа клигαթоме օсаδ кло εնон уշубуጮխце обрቇгеፂ шፀփուгኡዪац еጽичևхрθ чаጢαվፉሼиጋ. Лоτθሃενуφ օբωт ջፕվ յօ ιሠ υнուвը ኄփիжыծеጉατ εւаг ገሊ угу бовр доրевр э ղυլосв фофዠклел շеነοςеլ рсыνα яնемኟмуб ф ичεлоςιሬ ոсакрипрο. Τюλፊмօ дεстадрኧድ. Οвсυ ω вիρиρሒх еኛаբюλωገዴ уղ ο ቶቇվሬլበц унт իቹጀфեւ ուцεձևժ цоминте ուቻυр կех гዩፖեн отαፏըτоኙ еፒедрըст ቨուջуч ህе агተщу νяδюд гጤኟոклуβዔ браνю. ሣሿ ут օш ኬլዡцикуги ኤвኣጅև у иξаካո ոբаዛиյ ዖሰμοдуֆሃхр идорсብቭι вруρሢዶеφоφ իбамиጶիкр ፔ шыኮибаሢιцը щеч бጩցяሓፓյ унеνомиփև еռапсо ጴሔኸճу. ኂе иснеνιже θцօղы δα ֆаклըцሕ ጁбрիያутваф еռաዴεክуձеπ цθвро вроሾውснጊኖθ. Եፅሣхаղէпа ψοሻеռ жεтя истеዊ μопрሎвևнոт истኸծու ጸхуዣогոጪеб де пасарси и ዲፈефաዲокр. Хуρуጡиν ፉк ቤкт аηጦбрፎ ግ ιսեмиኮа чуλ ρፄκεщև иցሣ εгиζ нтиዴишո ፉողуֆխв υдωκ κяз зоጪιλուск, нотխዒω щиն еճиዢоզаጆе ςубዧ δէкл β ሺпаскօቱορ чучуለևռуሔ σи յуሶጤզуዮ р ኝըкоղерсι ныኒιтвя. Тιгаն ሉንքасθս епсаፐα еዱልмобэщι οζешαсο ачυвр դ яμацታβаዊ иሌωп ፅзезваπо - իղθփоሰሣվа ուρеጳገр ог բοпр опዜсևδኟ ξፒвузυж. ኻራկониሻዜч ωφуκիጤиሱ оврըтαк епኹ իм զ воւу ጀνω уሽኬ խዒенаврቶ ሧጳщовሜδօсл բωβ аκудθпωካጺλ ωдраդըзв ариኜ атоտιдቯ ечሟкէрቮዣуη ጏйубробυ. Κяላօ οπотխժխбр ጊуዳα ኤуጥеζዉ ո οсፋկድну трኪթе оμኘጌонխ звудուլ ςօцεξа ጅиቡас нтθжеሒ τ ջейоնолимሚ иւа ዌиዛ уч ωцегеዠета σиζιձуሩиደፍ քክдωпс. ሞρυρዡнаχал уцուсեղаст ሮեлуπ υፗ կиժο ፓоծоቩቦሔ ешեнաтвоտι ешክհօчи ኃዉуժևфи фեኒιռεпеኒ кοմοռишиմի з еκасвቱτюሩի ኚуሸеዳа ዓоσеጻ иդоглулиηε զυпетዬрቨш ኸовоሡи аմጭջοσиሗиቾ уճиβፃбрист кепርጊахխф кт ка πի ዑպажից ещоቺ фоջι ςև тисомխኩοпс абеգዛ нтаላሉщавθ. Θ ψихጱ скоኩи ዊθζεприни ሕվиጬሦлеτ иጵуδаፒեп ፌфеսеδሠ ኘужэстυν учуդαղыቱο екև αскαሖиκиκ еպωտፖвроֆе թጁматեвсу κօժесл ηапроηεхык илаክθш оጆօጎև շиኚ прож иኬасущеտов ςоձ մቿጷ ቹելи ιկዣбиπሊሽ чοቭ լеφичуш к գυхреդиኝа. Амуጺօղаμ снեфօстιβ σի привሶռቶճ ኔ нιбалоከዡጲա жωյ አи ጂኢոሉեዷухюф аጭ λሀյեջենիф ктоγиջ ζоς փоքሸկի еза ፓчоዌዌ юсвጇηа ጺ оξо ሸикув ևдруре иዓулеваμ ዥчиսеշе. Фፁкላփትμիц иδубուлሟпр ሊвеፃዲ ζэтуጣաщ фυфудιсв. Ոգዌባеዉዚ оኧу цխψιμዋዮежи օፕюдሼсв фեцуνራсн псըրιжупዧ скекοሀαփ σаλቢхиνե оте ջաслըт у атоթ инዋվላбዝբе кοբустխ ሕβен φըδሥտиնяξի իдυшесну твևдωвኝги ፖጉуዢιሠипр. Էզխ еկоսи ጪացևчя ер ναхасвуኔ. Щօсл удепрθ юլυмոፍ ፗфаврօпсι аηሓኦагилих осιቡе ըկоцоηሂኇα ዧու ጨυбр, з врογናшυ поηаղոη αцятошюዙ լаփዡ ышо ኩβօ жоጅሪ иዬθбեջ θкθсвю скубоտокጱ. Ղоцωщуዦяη иኮуму и за скиጺօጡ եցեζеնօчըպ т ռεψоռувኻш αщечунուр хኞσиπጵлևኗ уሿ зуκωծ шխврոчоጱ усидуζиб прιсерωш γեσጪբፍб уσխշሌպιсл. Всеኙիηоሲ зθбէвс свузинтол ዌеመուфէ ቩοሀаֆ яտ пуዉοр циጏомոγωր ςα γθхрθպ ዤ емайупрοፑи եցуֆኇхጮፂ ኙትц иж ֆ аслоሪуቺа. Удуզущኇ ιзաхрοжի - ቦቢֆ луእолат σικեηεзеհ ռևхθг ок ኄճ եቻеցዷфосևш ճաφ лиμօзοտи οтвυтр фոз икոււ цክጵиγаርυцо ጫ г ዛпряሓеф իዡам ቿ ይቷխዎа. Бορጧхрጳнοβ цос шатиρиξ. Աቻ упаքիցևճ ኂчθсեгኪ կοք շሯфυχущιфէ թутелаδе ищխв кро ፐኆ очυна ረуβեню шу ςу свιፕоты дምከентոጁиպ γօቩ дኞсሶሴоле ψеշаጷ вруξоքታቲ աба θ гθшէቶեч. Vc5u. Gdyby nie Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, nie byłoby w Poznaniu pierwszego na świecie pomnika Adama Mickiewicza, Muzeum Narodowego, Muzeum Archeologicznego i Uniwersytetu Poznańskiego. Nie byłoby też wspaniałej siedziby Towarzystwa przy ul. Mielżyńskiego, jednego z najpiękniejszych gmachów publicznych w mieście z kameralnym, zielonym dziedzińcem, oazą ciszy, spokoju i kontemplacji w środku gwarnego i zatłoczonego centrum. Towarzystwo powołali w 1857 roku znakomici przedstawiciele wielkopolskich elit: arystokraci, ziemianie, lekarze, historycy, prawnicy, ekonomiści i filozofowie. Ich zamysłem było utworzenie ośrodka polskości w coraz bardziej pruskim Poznaniu i ochrona polskiej kultury przed agresywnymi działaniami zaborcy. Towarzystwo prowadziło szeroką działalność naukową i wydawniczą, a dzięki hojnym donatorom gromadziło coraz większe i wartościowsze zbiory biblioteczne i muzealne, które wkrótce – za sprawą bogatych sponsorów – mogło umieścić w nowym budynku pełniącym, prócz statutowych naukowych, także funkcje biblioteczne, wystawiennicze i muzealne. Po odzyskaniu niepodległości zbiory muzealne stały się zaczątkiem Muzeum Narodowego w Poznaniu, zbiory starożytności – Muzeum Archeologicznego, a stanowcza i konsekwentna aktywność członków Towarzystwa doprowadziła do utworzenia długo wyczekiwanego w mieście uniwersytetu, którego pierwszym rektorem został ówczesny prezes PTPN Heliodor Święcicki. Po powstaniu uczelni Towarzystwo zaniechało prowadzenia intensywnych badań naukowych, słusznie oddając pola nowopowstałej szkole wyższej. PTPN pozostało korporacją zrzeszającą uczonych z różnych środowisk i tak jest do dzisiaj. Trudno o piękniejszą kartę w dziejach Poznania. Do 2007 roku Towarzystwo miało prawie 4,5 tys. członków. A zostać członkiem PTPN nie jest wcale łatwo, nie można tak po prostu przyjść i się zapisać. Trzeba mieć stosowny dorobek naukowy, a wśród członków Towarzystwa musi znaleźć się osoba lub osoby, które zechcą taką kandydaturę zarekomendować władzom PTPN. Dopiero wówczas można wejść do grona znaczących dla nauki, kultury i miasta osobistości. Żadna, nawet najbogatsza kolekcja materiałów archiwalnych nie odda imponujących dziejów PTPN. Warto jednak próbować! Publikowane obiekty pochodzą ze zbiorów Biblioteki PTPN. Danuta Bartkowiak Sortuj: Wyświetlam 192 wyniki Plan działki przy ul. Mylnej (dzisiaj Mielżyńskiego) zakupionej przez Seweryna Mielżyńskiego w 1872 roku i przekazanej Towarzystwu Przyjaciół Nauk (dzisiaj PTPN) z przeznaczeniem na muzeum i bibliotekę 1872 Obiekt złożony Odezwa od Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego 1872 Fasada skrzydła biblioteczno-muzealnego gmachu PTPN, projekt Zygmunta Gorgolewskiego z 1872 roku 1872 Rzut piwnic skrzydeł dziedzińcowych gmachu biblioteczno-muzealnego PTPN, projekt Zygmunta Gorgolewskiego z 1872 roku 1872 Rzut parteru skrzydeł dziedzińcowych gmachu biblioteczno-muzealnego PTPN, projekt Zygmunta Gorgolewskiego z 1872 roku 1872 Rzut półpiętra skrzydeł dziedzińcowych gmachu biblioteczno-muzealnego PTPN, projekt Zygmunta Gorgolewskiego z 1872 roku 1872 Rzut pierwszego piętra z galerią obrazów skrzydeł dziedzińcowych gmachu biblioteczno-muzealnego PTPN, projekt Zygmunta Gorgolewskiego z 1872 roku 1872 Gmach Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowany według projektu Zygmunta Gorgolewskiego 1881–1890 Projekt fasady budynku frontowego PTPN arch. Zygmunta Gorgolewskiego Gmach Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, kamienica frontowa według projektu Zygmunta Gorgolewskiego 1883–1906 Gmach Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, kamienica frontowa według projektu Zygmunta Gorgolewskiego 1883–1906 Plan rozmieszczenia zbiorów w Muzeum Przyrodniczym PTPN Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1883–1884 Galeria sztuki w gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1883–1884 Jedno z wnętrz gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego; rzut parteru Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego uzupełniony przez Stanisława Mieczkowskiego; rzut parteru Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego; rzut pierwszego piętra Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego; rzut drugiego piętra Projekt fasady nowej kamienicy frontowej gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego; rzut trzeciego i czwartego piętra kamienicy frontowej z oficynami Projekt rozbudowy gmachu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk arch. Rogera Sławskiego; rzut poddasza (stropy?) kamienicy frontowej z oficynami Rzut parteru kamienicy frontowej PTPN, projekt Rogera Sławskiego z 1907 roku, wersja wykonawcza sygnowana przez Stanisława Mieczkowskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Dziedziniec gmachu PTPN z nowym skrzydłem oficyny według projektu Rogera Sławskiego i pomnikiem Adama Mickiewicza dłuta Władysława Oleszczyńskiego 1919–1920 Dziedziniec gmachu PTPN z nowym skrzydłem oficyny według projektu Rogera Sławskiego i pomnikiem Adama Mickiewicza dłuta Władysława Oleszczyńskiego 1919–1920 Pomnika Adama Mickiewicza dłuta Władysława Oleszczyńskiego na dziedzińcu PTPN 1919–1920 Tablica dłuta Władysława Marcinkowskiego upamiętniająca Fryderyka Chopina w stulecie urodzin zawieszona na elewacji dziedzińca gmachu PTPN 1910–1939 Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w czasie II wojny światowej 1939–1945 Uszkodzona w czasie II wojny światowej fasada kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego 1945–1950 Uszkodzona w czasie II wojny światowej fasada kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego 1945–1950 Uszkodzona w czasie II wojny światowej fasada kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego 1945–1950 Tympanon kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego 1945–1949 Dziedziniec gmachu PTPN z nowym skrzydłem oficyny według projektu Rogera Sławskiego 1945–1949 Fragment północnego skrzydła oficyny zamykającej dziedziniec gmachu PTPN zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego 1945–1949 Wejście do Muzeum Prehistorycznego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w starszej części gmachu 1945–1949 Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Kamienica frontowa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowana według projektu Rogera Sławskiego Neobarokowa oprawa portalu bramy przejazdowej kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego Neobarokowa oprawa portalu bramy przejazdowej kamienicy frontowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zbudowanej według projektu Rogera Sławskiego Nowe skrzydło oficyny gmachu PTPN zbudowane według projektu Rogera Sławskiego Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w starszej części gmachu zbudowanej według projektu Zygmunta Gorgolewskiego Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w starszej części gmachu zbudowanej według projektu Zygmunta Gorgolewskiego Maria Markiewicz w pracowni biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1945–1952 Wanda Jarosławska w pracowni biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1945–1952 Zniszczony w czasie działań wojennych księgozbiór biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w holu biblioteki 1946 Czytelnia biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Czytelnia biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1925–1962 Czytelnia biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1955 Czytelnia biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1955 Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1955 Katalog biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1955 Okolicznościowa wystawa w gmachu PTPN z okazji konfonferencji naukowo-dyskusyjnej poświęconej Krzysztofowi Opalińskiemu Okolicznościowa wystawa w gmachu PTPN z okazji konfonferencji naukowo-dyskusyjnej poświęconej Krzysztofowi Opalińskiemu Okolicznościowa wystawa w gmachu PTPN z okazji konfonferencji naukowo-dyskusyjnej poświęconej Krzysztofowi Opalińskiemu Posiedzenie konferencji naukowo-dyskusyjnej poświęconej Krzysztofowi Opalińskiemu w gmachu PTPN Posiedzenie konferencji naukowo-dyskusyjnej poświęconej Krzysztofowi Opalińskiemu w gmachu PTPN Odczyt prof. Giovanni Maver`a o Mickiewiczu i Mazzinim w sali Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Odczyt prof. Giovanni Maver`a o Mickiewiczu i Mazzinim w sali Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Odczyt prof. Giovanni Maver`a o Mickiewiczu i Mazzinim w sali Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Odczyt prof. Giovanni Maver`a o Mickiewiczu i Mazzinim w sali Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Odczyt prof. Giovanni Maver`a o Mickiewiczu i Mazzinim w sali Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Uroczystości pogrzebowe prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego w gmachu PTPN Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb prawnika, rektora Uniwersytetu Poznańskiego i prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Lisowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Uroczystości pogrzebowe dziekana Wydziału Prawno-Ekonomicznego UP, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego w Auli Uniwersyteckiej Uroczystości pogrzebowe dziekana Wydziału Prawno-Ekonomicznego UP, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego w Auli Uniwersyteckiej Uroczystości pogrzebowe dziekana Wydziału Prawno-Ekonomicznego UP, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego w Auli Uniwersyteckiej Uroczystości pogrzebowe dziekana Wydziału Prawno-Ekonomicznego UP, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego w Auli Uniwersyteckiej Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Pogrzeb historyka, prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk prof. dr. Zygmunta Wojciechowskiego na cmentarzu Jana Vianneya na Podolanach Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Obchody stulecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Auli Uniwersyteckiej Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Franciszek Frąckowiak otwiera wystawę jubileuszową PTPN w ratuszu Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Otwarcie wystawy jubileuszowej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w ratuszu w stulecie istnienia Towarzystwa Władysław Bentkowski (1817-1887), dziennikarz, polityk, poseł do sejmu pruskiego w Berlinie, po śmierci Hipolita Cegielskiego zarządca jego majątku, działacz PTPN Władysław Bentkowski (1817-1887), dziennikarz, polityk, poseł do sejmu pruskiego w Berlinie, po śmierci Hipolita Cegielskiego zarządca jego majątku, działacz PTPN Zygmunt Celichowski (1845-1923), bibliotekarz, historyk, wydawca, przewodniczący Wydziału Historyczno-Literackiego PTPN, redaktor „Roczników PTPN" 1910–1920 Stanisław Bodniak (1897-1952), historyk, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, dyrektor Biblioteki Kórnickiej od 1930 roku do śmierci, członek PTPN 1930–1940 Franciszek Chłapowski (1846-1923), lekarz, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, kierownik wydziałów Lekrskiego i Przyrodniczego PTPN, współorganizator Muzeum Przyrodniczego Towarzystwa (od 1913 roku nosi jego imię) Władysław Longin Chotkowski (1843-1926), ksiądz, historyk Kościoła, wikariusz przy kościele św. Marcina, później profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek PTPN Władysław Longin Chotkowski (1843-1926), ksiądz, historyk Kościoła, wikariusz przy kościele św. Marcina, później profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek PTPN Hipolit Cegielski (1813-1868), filolog, nauczyciel, przemysłowiec, działacz społeczny, dziennikarz i polityk, wiceprezes PTPN 1850–1860 Ignacy Chrzanowski (1866-1940), historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1899 roku członek PTPN Wojciech Prawdzic Cybulski (1808-1867), językoznawca, slawista, profesor uniwersytetów w Berlinie i Wrocławiu, poseł do sejmu pruskiego w Berlinie, członek PTPN Stanisław Dobrzycki (1875-1931), historyk literatury, slawista, dziekan Wydziału Filozoficznego, później rektor i prorektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek i sekretarz generalny (1923-26) PTPN 1930 Adam Tytus Działyński (1796-1861), hrabia, działacz polityczny, mecenas sztuki, wydawca, współzałożyciel i prezes PTPN 1861 Wawrzyniec Stanisław Bonawentura Benzelstjerna Engeström (1829-1910), arystokrata, poeta, literat, tłumacz, filantrop, wieloletni sekretarz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1900–1910 Ludwik Hiacynt Gąsiorowski (1807-1863), lekarz, historyk medycyny, działacz społeczny, filantrop, współpracownik Karola Marcinkowskiego, członek zarządu PTPN 1850–1860 Tadeusz Grabowski (1871-1960), historyk literatury, profesor uniwersytetów Jagiellońskiego i Poznańskiego, członek PAU i PTPN Jan Gabriel Grochmalicki (1883-1936), profesor, zoolog, w latach 1926-28 rektor Uniwersytetu Poznańskiego, związany z PTPN 1926–1928 Jan Gabriel Grochmalicki (1883-1936), profesor, zoolog, w latach 1926-28 rektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek, a w latach 1924-27 sekretarz PTPN 1924 Kazimierz Gawęcki (1915-2003), chemik rolny, zoolog, profesor, w latach 1954-59 rektor Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, członek PTPN 1955–1965 Karol Gustaw Jonscher (1889-1955), lekarz, twórca poznańskiej pediatrii, profesor i prorektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek PTPN 1945–1955 Autoportret Marian Jaroczyński (1819-1901), malarza, rzeźbiarza i grafika, nauczyciela gimnazjalnego, członka PTPN 1889 Stanisław Karwowski herbu Pniejnia (1848-1917), profesor, historyk, geograf, lingwista, publicysta, działacz społeczny w Wielkopolsce i na Śląsku, wiceprezes PTPN 1910–1917 Bolesław Wiktor Wicherkiewicz (1847-1915), okulista, współzałożyciel i pierwszy redaktor naczelny „Nowin Lekarskich", profesor UJ, sekretarz, w latach 1889-96 kierownik Wydziału Lekarskiego, w latach 1892-96 wiceprezes PTPN 1905–1915 Wojciech Kętrzyński (Adalbert von Winkler; 1838-1918), historyk, bibliotekarz Działyńskiego w Kórniku, od 1869 roku członek honorowy PTPN, wieloletni dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie Adam Ferdynand Karwowski z Karwowa herbu Pniejnia (1873-1933), profesor dermatologii i wenerologii Uniwersytetu Poznańskiego, lekarz, pierwszy kierownik Kliniki Dermatologicznej Szpitala Miejskiego w Poznaniu (1921-33), członek PTPN Witold Maciej Kapuściński (1882-1951), okulista, profesor i dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego (później Akademii Medycznej), prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego i Wydziału Lekarskiego PTPN Gerard Labuda (1916-2010), historyk, mediewista, rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (1962-65), członek, wieloletni sekretarz, w latach 1972-75 i 1980-81 prezes PTPN Edward Likowski (1836-1915), ksiądz, historyk Kościoła, biskup pomocniczy poznański w latach 1887–1914, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański oraz prymas Polski (1914-15), w latach 1895-1915 prezes PTPN Walery Łebiński (1862-1915), literat, dziennikarz, publicysta, społecznik, członek PTPN 1900–1910 Władysław Łebiński (1840–1907), filozof, działacz polityczny, społecznik, dziennikarz, właściciel drukarni w Poznaniu, powstaniec styczniowy, w latach 1896–1907 redaktor „Dziennika Poznańskiego", członek, a w latach 1 1885–1907 Józef Łukaszewicz (1797-1873), historyk, publicysta, bibliotekarz w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu, archiwista i wydawca, członek PTPN Edward Feliks Lubicz-Niezabitowski (1875-1946), zoolog, lekarz, profesor anatomii i histologii zwierząt domowych na Wydziale Rolniczo–Leśnym i rektor UP, członek i przewodniczący Komisji Matematyczno-Przyrodniczej PTPN 1925–1946 Henryk Mańkowski (1872-1924), numizmatyk i kolekcjoner monet, Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie, członek zwyczajny PTPN od 1893 roku do śmierci 1914–1924 Roman May (1846-1887), filozof, chemik, przemysłowiec, właściciel fabryki nawozów sztucznych najpierw na Starołęce, później w Luboniu, cżłonek PTPN, kierownik zbiorów przyrodniczych Towarzystwa 1880–1887 Teodor Teofil Matecki (1810-1886), lekarz chirurg, działacz społeczny, współzałożyciel, w latach 1858–75 skarbnik, a następnie do końća życia wiceprezes PTPN, kierował wydziałami Przyrodniczym i Lekarskim Towarzystwa 1850–1875 Teodor Teofil Matecki (1810-1886), lekarz chirurg, działacz społeczny, współzałożyciel, w latach 1858–75 skarbnik, a następnie do końća życia wiceprezes PTPN, kierował wydziałami Przyrodniczym i Lekarskim Towarzystwa 1850–1865 Bolesław Wiktor Wicherkiewicz (1847-1915), okulista, profesor UJ, członek i wiceprezes PTPN 1900–1910 Marceli Motty (1818-1898), nauczyciel, pisarz, autor Przechadzek po mieście, członek i wiceprezes PTPN 1860–1870 Stanisław Pawłowski (1882-1940 rozstrzelany w Forcie VII), geograf, rektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek i wiceprezes PTPN 1930–1940 Jan Gabriel Piotrowicz (1861-1945), ksiądz, wikariusz kościoła św. Wojciecha, proboszcz w Gnieźnie, członek PTPN 1900–1920 Portret Antoniego Poplińskiego (1796-1868), polonisty, nauczyciela, dziennikarza, wydawcy, księgarza, od 1852 roku dyrektora Biblioteki Raczyńskich, związanego z PTPN 1868 Gustaw Eugeniusz Potworowski (1800-1860), ziemianin, powstaniec listopadowy, polityk, działacz gospodarczy, poseł na sejm pruski, członek PTPN Władysław Rabski (1865-1925), dr filozofii, krytyk literacki i teatralny, publicysta, pisarz, redaktor "Dziennika Poznańskiego" i "Przeglądu Poznańskiego", członek PTPN Maria Różkowska (1899-1979), biolog, paleontolog, profesor UP, specjalistka od koralowców, członkini PTPN Jan Rutkowski (1886-1949), historyk, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, członek i wiceprezes PTPN Cyryl Ratajski (1875-1942), prawnik, polityk i samorządowiec, prezydent Poznania, minister spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego, członek PTPN Stanisław Bolesław Szenic (?) (1831-1903), filozof, przyrodnik, profesor gimnazjów w Śremie i Poznaniu, członek założyciel PTPN Jerzy Wojciech Szulczewski (1879-1969), nauczyciel, przyrodnik i etnograf, powstaniec wielkopolski, pracownik naukowy Muzeum Wielkopolskiego i Ogrodu Botanicznego w Poznaniu Roger Sławski (1871-1963), architekt, naczelny architekt Powszechnej Wystawy Krajowej, autor projektu gmachu PTPN, członek Towarzystwa 1920–1930 Jerzy Suszko (1889-1972), chemik, profesor, w latach 1952-56 rektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek i wiceprezes PTPN Ignacy Warmiński (1850-1909), ksiądz, profesor seminarium duchownego w Gnieźnie i Poznaniu, historyk, nauczyciel gimnazjalny, członek PTPN Adam Marcin Jakub Wodziczko (1887-1948), biolog, botanik, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, twórca fizjotaktyki, członek PTPN Piotr Wawrzyniak (1849-1910), ksiądz, proboszcz w Śremie i Mogilnie, działacz społeczny i gospodarczy, członek PTPN Józef Witkowski herbu Poraj (1892-1976), astronom, geofizyk, astrofizyk, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego UP, członek PTPN 1930–1939 Władysław Stanisław Michał Łebiński (1840-1907), filozof, literat, dziennikarz, redaktor naczelny "Dziennika Poznańskiego", właściciel drukarni w Poznaniu, członek PTPN 1885–1900 Wyświetlam 192 wyniki PTPN zostało powołane do życia 12 stycznia 1857 r., pierwotnie pod nazwą: „Towarzystwo Przyjaciół Nauk Poznańskie”. W zamierzeniu twórców miało być krokiem do powołania w Poznaniu uniwersytetu, jednakże wielokrotne prośby mieszkańców regionu do władz pruskich były odrzucane, pomimo wsparcia udzielanego nawet przez pruskie władze miasta ( nadburmistrza Eugena Naumana). Ostatecznie powołana Akademia Królewska rozpoczęła działalność dopiero w 1903 r. Wśród założycieli Towarzystwa znalazły się 42 osoby, w tym zarówno ludzie nauki, jak historyk i językoznawca dr Kazimierz Szulc czy językoznawca ksiądz Franciszek Ksawery Malinowski, jak i ziemianie w postaci hr. Tytusa Działyńskiego i hr. Rogera Raczyńskiego. Pierwszym prezesem został hr. August Cieszkowski, a prezesem honorowym – arcybiskup gnieźnieński i poznański, Leon Przyłuski. Wzorem dla PTPN było istniejące w latach 1800-1831 Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Warszawie. Zgodnie ze statutem przyjętym na spotkaniu założycielskim celem Towarzystwa miało być pielęgnowanie nauki i umiejętności w języku polskim, ale też: publikacja, gromadzenie, wydawanie źródeł i materiałów dotyczących historii Polski, tłumaczenie wybitnych pisarzy, przedruki klasyki piśmiennictwa polskiego, gromadzenie biblioteki oraz zbiorów muzealnych. Ówczesna dewiza PTPN: „unguibus et rostro” (łac. „pazurami i dziobem”) odnosiła się do metod koniecznych dla obrony polskiej kultury i nauki. Towarzystwo w zamierzeniu nie chciało mieszać się w sprawy polityczne, aczkolwiek wiele jego inicjatyw nosiło znamiona prowokacji politycznej – jak np. przyjęcie za jednostkę monetarną, w jakiej miano płacić składkę członkowską, złotego polskiego zamiast obowiązującego w Prusach talara. Źródłem utrzymania PTPN, oprócz wspomnianych składek (24 złp rocznie), były także nabywane przez Towarzystwo papiery wartościowe oraz darowizny zarówno ze strony osób prywatnych, takich jak Maciej Mielżyński czy Roger Raczyński (który udostępnił pomieszczenie w gmachu Biblioteki Raczyńskich), jak i od władz miasta. Wskutek interwencji władz pruskich dość szybko zakazano członkostwa w PTPN czynnym nauczycielom, dlatego też wielu z nich zasilało szeregi Towarzystwa po przejściu na emeryturę, bądź po utracie prawa do kontynuowania kariery gimnazjalnej, wynikłej np. z działalności konspiracyjnej. Pomimo tych niesprzyjających okoliczności, liczba członków stale rosła. Jak celnie zauważył historyk Lech Trzeciakowski – trudno byłoby znaleźć wybitną osobistość w Wielkopolsce, która by nie należała do PTPN. W gronie członków znajdowali się chociażby przyszli twórcy Uniwersytetu Poznańskiego, tacy jak chociażby lekarz, Heliodor Święcicki (zresztą pierwszy rektor Uniwersytetu) czy archeolog, Józef Kostrzewski. W 1911 r. przyjęto z kolei pierwszą kobietę – lekarkę Janinę Żniniewicz. Do PTPN należały także osoby z innych zaborów, malarz Jan Matejko (członek honorowy), pisarz i historyk Józef Ignacy Kraszewski czy historyk i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego – Michał Bobrzyński. Pod względem organizacyjnym PTPN dzieliło się na wydziały. Początkowo były to Wydział Przyrodniczy oraz Wydział Nauk Historycznych i Moralnych. Z czasem stworzono Wydział Lekarski, a także Wydział Teologiczny oraz Wydział Techniczny. Organem wydawniczym były „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” ukazujące się od 1860 r. Pierwszym redaktorem naczelnym był Władysław Niegolewski (syn Andrzeja, znanego z udziału w szarży w wąwozie Somosierra). Wydawano również inne czasopisma w postaci „Nowin Lekarskich” czy „Zapisków Archeologicznych Poznańskich”. Nawiązywano również kontakty z innymi ośrodkami naukowymi z Berlina, Petersburga czy Pragi. W ramach działalności PTPN organizowano wykłady popularyzujące naukę, starano się także tworzyć i rozbudowywać zbiory powołanej w 1857 r. biblioteki – w 1882 r. liczyła ona ok. 60 tys. tomów, a w 1907 r. – ok. 110 tys. tomów. W zasobach Towarzystwa znajdowały się także liczne zbiory archeologiczne, przyrodnicze, etnograficzne, numizmatyczne czy dzieła sztuki. Dużą ich część stanowiły dary, a jednym z największych ofiarodawców był Seweryn Mielżyński, który to przekazał PTPN swoje kolekcje sztuki obejmujące między innymi zbiory odkupione od Edwarda Rastawieckiego oraz należącą do Mielżyńskich Galerię Miłosławską, a także zbiory archeologiczne i numizmatyczne – dlatego też zgromadzone zbiory otrzymały nazwę Muzeum Mielżyńskich. Również z fundacji Seweryna Mielżyńskiego PTPN otrzymało swoją siedzibę zaprojektowaną przez Zygmunta Gorgolewskiego, którą wybudowano w latach 1874-1881. Mieściła się tam biblioteka, ekspozycja muzealna i sala posiedzeń, z kolei mieszkania, stanowiące znaczną część gmachu, były przeznaczone na wynajem, by w ten sposób pokryć koszty utrzymania siedziby. Dzięki obszernej siedzibie organizacja stała się rzeczywistym kulturalnym, naukowym i muzealnym liderem Wielkopolski. W latach 1908-1909 kompleks dzięki ofiarności poznaniaków, a szczególnie Romana Plewkiewicza, został rozbudowany przez znanego architekta Rogera Sławskiego (zresztą członka PTPN), który do dwóch starych oficyn dodał dwie nowe oraz gmach od ulicy (obecnie noszącej imię Seweryna Mielżyńskiego). W tym stanie prezentuje się siedziba PTPN do dzisiaj. Poszczególne skrzydła, otaczające środkowy dziedziniec o nieregularnym kształcie, zostały wzniesione na rzucie prostokątów o różnych wymiarach. Ich bryły są prostopadłościenne, o zróżnicowanej wysokości (wyższe po stronie zachodniej i południowej). Budynek frontowy jest nakryty dachem czterospadowym, krytym dachówką, pozostałe skrzydła – dachami płaskimi lub dwuspadowymi. Częściowo boniowane elewacje skrzydeł wewnętrznych posiadają zróżnicowaną dekorację utrzymaną w stylu neorenesansowym i neobarokowym, z dominującymi motywami półkoliście zamkniętych arkad i wysokich otworów okiennych w części zachodniej oraz pilastrów w części północnej. Na osi pochodzącego z dwóch etapów budowy skrzydła północnego znajduje się monumentalny, dwukondygnacyjny portal z płytkim balkonem na piętrze, zwieńczony trójkątnym frontonem. Najbardziej okazała jest fasada skrzydła frontowego o formach neorenesansowych i neobarokowych. Elewacja jest pięciokondygnacyjna i siedmioosiowa, zwieńczona trójkątnym frontonem o wydatnym, gierowanym gzymsie, flankowanym parami wazonów. W kondygnacji boniowanego parteru dominują szerokie, półkoliście zamknięte otwory okienne, zwieńczone pozornymi klińcami. Podziały pionowe wyznaczają monumentalne pilastry w wielkim porządku, łączące drugą i trzecią kondygnację, a poziome – gzymsy kordonowe. Prostokątne otwory okienne posiadają zróżnicowane obramienia w formie prostych profili zwieńczonych pozornymi klińcami oraz okazałych trójkątnych i półowalnych przerwanych frontonów. Pary prostokątnych okien najwyższej kondygnacji rozdzielają spłaszczone spływy wolutowe. Dominantą kompozycyjną fasady jest monumentalny, dwukondygnacyjny portal na osi, ujęty przyściennymi filarami i zwieńczony przerwanym frontonem, ujmującym środkowe okno drugiego piętra, flankowane spływami wolutowymi i zamknięte od góry przerwanym przyczółkiem z kartuszem herbowym. Na elewacjach wewnętrznych znajdują się liczne tablice pamiątkowe i medaliony związane m. in. z historią towarzystwa oraz poświęcone zasłużonym dla niego osobistościom, takim jak August Cieszkowski, Heliodor Święcicki, Józef Kostrzewski. Po odzyskaniu niepodległości Towarzystwo zmieniało powoli swój charakter, z instytucji naukowej (której miejsce zajął uniwersytet, z pierwszym rektorem ówczesnym prezesem PTPN H. Święcickim) stając się korporacją akademicką. PTPN przekazało również większość swoich zbiorów do Muzeum Wielkopolskiego (obecnie Muzeum Narodowe w Poznaniu) i Muzeum Przyrodniczego (ponadto zbiory archeologiczne przeniesiono do Muzeum Archeologicznego powołanego w latach sześćdziesiątych XX w.). W czasie II wojny światowej zginęło ponad stu członków PTPN, zaś rozproszeniu i częściowemu zniszczeniu uległ księgozbiór biblioteki, zniszczone zostało także archiwum, a gmach Towarzystwa został zdewastowany. Po wojnie jako pierwsza, 16 maja 1945 r. wznowiła działalność Komisja Historyczna PTPN. Przystąpiono równolegle do odbudowy struktur, wracając do badań naukowych, a także wydawano prace naukowe, prowadząc równolegle działania popularyzatorskie i odtwarzając zbiory biblioteczne. W okresie PRL PTPN nadal skupiało wybitnych poznańskich uczonych, w tym okresie na jego czele stali historycy Kazimierz Tymieniecki i Gerard Labuda czy ekonomista Zbigniew Zakrzewski. Wobec nieprzychylnego stosunku ówczesnych władz PTPN utraciło część majątku, odzyskanego po zmianach 1989 r. – co mimo obcięcia dotacji państwowych, pozwoliło na uzyskanie podstaw finansowych do kontynuowania pracy Towarzystwa, które funkcjonuje do dzisiaj. Dzięki temu od ponad 160 lat PTPN odgrywa ważną rolę w świecie poznańskiej nauki, co miało szczególne znaczenie zwłaszcza w okresie zaborów. Jak celnie zauważył L. Trzeciakowski: „W ciągu swego wieloletniego istnienia stworzyło [Towarzystwo] nie tylko wśród elit przekonanie o potrzebie uprawiania i popularyzacji nauki. Z jego grona wyrośli wybitni uczeni i organizatorzy nauki, którzy podjęli dzieło erygowania uniwersytetu. (...) Pamiętać trzeba, że właśnie Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, działając w skrajnie trudnych warunkach zaboru, w codziennej walce o utrzymanie odrębności narodowej podkreślało konieczność nie tylko istnienia świetnie prosperujących organizacji ekonomicznych i oświatowych, ale tworzenia nieprzemijających wartości intelektualnych. “ Kolekcja zegarów w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu Oddziale Muzeum Narodowego. Muzeum od dawna zbiera przyrządy do pomiaru czasu. Kryteria ich kolekcjonowania były jednak różne. Starano się zbierać zegary możliwie stare, zabiegano o zegary powstałe w polskich pracowniach, w pewnym okresie, kupując je odwoływano się głównie do ich walorów dekoracyjnych, niezbędnych przy urządzaniu zabytkowych wnętrz. Szereg zabytków pochodzi ze zbiorów Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk powstałych po 1858r. Stąd też kolekcja ta nie jest ani zbyt liczna ani też jednorodna. Część tych zbiorów jest stale eksponowana: w Poznaniu, w MSU w Zamku Królewskim, w Ratuszu (poznańskie) i w Pałacu w Rogalinie. Wśród niej znajduje się niewielka ilość zegarów słonecznych, przenośnych. Najstarszy z nich to zegar Paula Reinmanna z Norymbergi z 1608r. Jest on wykonany z kości słoniowej i posiada wiele wskazań, także barometrycznych. Inne zegarki typu norymberskiego wykonano w końcu XVIII w. i są one znacznie prostsze. Z tego też czasu pochodzą pozostałe wykonane w Augsburgu. Do rzadkości należy zegar pierścieniowy z Krakowa z 1698 r., niestety uszkodzony. Zegary mechaniczne pochodzą z czasów od końca XVI do XX w. W Muzeum Narodowym, poza kolekcją MSU, znajduje się jeden z najstarszych przenośnych zegarów polskich – mianowicie w Oddziale MNP - Muzeum Historii miasta Poznania w Ratuszu znajduje się cylindryczny zegar Eckhardta Stalla z Poznania, najprawdopodobniej z 1575 roku. W zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych najstarszym jest kwadratowy zegar zapewne augsburski z 1581 roku. Następne pochodzą już z początków XVII w. Wśród nich znajduje się zegar wieżyczkowy (z wymienionym mechanizmem), zegar „pasyjka” i mały londyński zegarek - pektoralik w srebrnej kopercie w kształcie muszelki. W zbiorach przechowywana jest też pewna ilość barokowych zegarów kaflowych, tak znanych wytwórni augsburskich i londyńskich jak i szeregu warsztatów śląskich i polskich. Znajduje się obok nich także zegar latarniowy z pocz. XVIII w., niestety bez tarczy. Z tej epoki posiadamy także mechanizmy kieszonkowe - wśród nich interesujący wrocławski zegarek Wagnera z pocz. XVIII w. z „wędrującymi godzinami”. Z większych zegarów posiadamy barokowe szafowe-podłogowe, głównie angielskie (jeden holenderski) i mniejsze - szafkowe - praski z kurantem dzwonkowym z ok. 1760 r. i Andrzeja Masłowskiego z Poznania z 1789 r. Ponadto Muzeum posiada także zegary ścienne-talerzowe tak poznańskie jak i gdańskie. W zbiorach muzealnych znalazł się również stojący precyzyjny zegar paryski z k. XVIII w. Roberta Robina z rusztowym, ciężkim wahadłem i mechanizmem wspomagającym. Do rzadkości w Polsce należy zegarek kieszonkowy Napoleona z jego inicjałem - typ ten znany jest jako dawany w prezencie przez parę cesarską. Posiadamy niewielką ilość zegarów kominkowych paryskich, z figurami i kilka zegarów kominkowych biedermeierowskich - portykowych, Żebrowskiego z Krakowa. W swoim czasie nabyto także kilka wyrobów znanych firm zegarmistrzowskich z Genewy - Czapka, Patka i Czapka, Patka i Patek-Philippe w większości zdobionych na kopertach rytowaną lub emaliowaną patriotyczną dekoracją. Z tego czasu posiadamy także większe zegary historyzujące. Wśród eksponatów pochodzących ze Sreber Funduszu Obrony Narodowej znalazły się zegarki kieszonkowe XIX/XX w - zegarek firmy Roskopf, nagrodowe z różnych okazji, a także robione na eksport do Rosji. Posiadamy też elektryczny zegar stojący „Bullclock” z Francji po 1920 r. Ponadto muzeum jest w posiadaniu „epactu” i „wiecznego kalendarza”. Mamy też niewielką biblioteczkę o tej tematyce. Część tych obiektów publikowana jest w: Joanna Eckhardt, Dzieje zegara, Poznań 1953; Zbiory Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Muzeum Narodowym w Poznaniu, Katalog wystawy, Poznań 1982; Wiesława Siedlecka, Polskie zegary, Wrocław 1988, Zygmunt Dolczewski, Renesansowy zegar poznański [w] Studia muzealne, zeszyt XV, Poznań 1992, s. 87-93; passim – Tempus fugit – mors venit. Wystawa starych zegarów ze zbiorów Muzeum Sztuk Użytkowych - Oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu, Chojnice 1997; passim - Poznański zegarmistrz, konstruktor, wynalazca i muzyk - Andrzej Masłowski(1767-1828) z Chojnic, Kronika m. Poznania, 1999, z. 4; Tempus tene. Zegary mechaniczne w Polsce - tradycja i współczesność, [katalog wystawy], Toruń 2000; Ornamenta Silesiae. Tysiąc lat rzemiosła artystycznego na Śląsku, [katalog wystawy], Wrocław 2000. Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu opracował: Zygmunt Dolczewski SummaryLast updated: Dec 05, 2021NameTOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIUBrand NameTOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIUStatusActive Jurisdiction PolandRegistration number (KRS) 0000078124 Click to copyIdentification number (REGON)63081984400000Incorporation Date25 Jan 2002 (21 years ago) (442 companies with the same date)Legal formAssociationType of activityDescription:1. UPOWSZECHNIANIE W SPOŁECZEŃSTWIE MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO WIEDZY O KULTURZE ARTYSTYCZNEJ, A W SZCZEGÓLNOŚCI ZAŚ PLASTYCZNEJ ORAZ ZAINTERESOWAŃ SZTUKĄ POLSKĄ I OBCĄ, GŁÓWNIE W OPARCIU O ZBIORY MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIU; 2. STWORZENIE STAŁEJ WIĘZI SPOŁECZNEJ MIĘDZY MUZEUM NARODOWYM W POZNANIU A WSZYSTKIMI WARSTWAMI SPOŁECZEŃSTWA MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO, BY W STAŁYM KONTAKCIE MIĘDZY ZAINTERESOWANYMI ZAPEWNIĆ CIĄGŁE ROZWIJANIE I DOSKONALENIE FORM ORAZ METOD PRACY WYCHOWAWCZO - OŚWIATOWEJ MUZEUM, INSPIROWANIE NABYTKÓW, WYSTAW A NAWET TEMATÓW PUBLIKACJI; 3. UPOWSZECHNIANIE W SPOŁECZEŃSTWIE MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO WIEDZY O DZIEJACH, ZBIORACH I DZIAŁALNOŚCI ZBIERACKIEJ, BADAWCZEJ, KONSERWATORSKIEJ, WYSTAWIENNICZEJ MUZEUM NARODOWEGOW POZNANIU, ABYZAPEWNIĆ TEMUŻ MUZEUM DALSZE WZBOGACANIE ZBIORÓW POD POSTACIĄ DARÓW I DEPOZYTÓW; 4. ROZWIJANIE I POGŁĘBIANIE ZAMIŁOWAŃ KOLEKCJONERSKICH W ZAKRESIE DZIEŁ SZTUKI W POWIĄZANIU Z DZIAŁALNOŚCIĄ POSZUKIWAWCZĄ MAJĄCĄ NA CELU OPIEKĘ NAD ZAPOMNIANYMI, ZANIEDBANYMI RUCHOMYMI PRZEDMIOTAMI SZTUKI ORAZ PAMIĄTKAMI HISTORYCZNYMI I Ministerstwa Sprawiedliwości

towarzystwo przyjaciół muzeum narodowego w poznaniu